1 Όχι, η Καθολική Εκκλησία δεν ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο, αλλά από τον Ιησού Χριστό, ο οποίος όρισε τους αποστόλους ως διαδόχους Του και τον Πέτρο ως την «πέτρα» πάνω στην οποία θα οικοδομούσε την Εκκλησία Του (Κατά Ματθαίον 16,18-19). Η άποψη ότι ο Κωνσταντίνος δημιούργησε την Καθολική Εκκλησία είναι ένα συνηθισμένο ιστορικό λάθος.
Η Εκκλησία υπήρχε ήδη πριν από τον Κωνσταντίνο
Από τον πρώτο αιώνα, η Εκκλησία του Χριστού ήταν ήδη εδραιωμένη. Αυτό προκύπτει τόσο από τις Γραφές όσο και από τα κείμενα των πρώτων χριστιανών. Στην Καινή Διαθήκη, οι Πράξεις των Αποστόλων και οι επιστολές του Παύλου δείχνουν την οργάνωση της πρώτης Εκκλησίας: τον εορτασμό της Ευχαριστίας, τη χειροτονία επισκόπων και πρεσβυτέρων και την αποστολική διαδοχή.
Επιπλέον, χριστιανοί συγγραφείς των πρώτων αιώνων αναφέρονταν ήδη στην Εκκλησία ως «Καθολική». Ο Άγιος Ιγνάτιος Αντιοχείας, επίσκοπος και μάρτυρας του 2ου αιώνα, χρησιμοποιούσε ήδη τον όρο Καθολική Εκκλησία στην Επιστολή του προς τους Σμυρναίους.
Ο Ειρηναίος της Λυών, ένας από τους πρώτους Πατέρες της Εκκλησίας (2ος αιώνας), τόνισε τη σημασία της αποστολικής διαδοχής για τη διατήρηση της αληθινής διδασκαλίας. Δήλωσε ότι η Εκκλησία της Ρώμης κατείχε μια ιδιαίτερη θέση, επειδή ιδρύθηκε από τους αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Για εκείνον, όποιος ήθελε να γνωρίσει την αυθεντική πίστη έπρεπε να κοιτάξει προς τη Ρώμη, όπου φυλασσόταν ακέραια η παράδοση των αποστόλων.
Επιπλέον, ο Ειρηναίος έκανε κάτι θεμελιώδες: συνέταξε έναν κατάλογο των επισκόπων της Ρώμης, από τον Πέτρο έως την εποχή του, δείχνοντας τη συνεχή αποστολική διαδοχή.
Αυτό αποδεικνύει ότι ο όρος «Καθολική Εκκλησία» χρησιμοποιούνταν πολύ πριν από τη διακυβέρνηση του Κωνσταντίνου, γεγονός που καταδεικνύει τη συνέχειά της από την εποχή των αποστόλων.
Τι έκανε στην πραγματικότητα ο Κωνσταντίνος;
Ο Κωνσταντίνος, ο οποίος κυβέρνησε τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από το 306 έως το 337, δεν ίδρυσε την Εκκλησία, αλλά έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία του χριστιανισμού. Πριν από εκείνον, οι χριστιανοί διώκονταν σκληρά από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το έτος 313, ο Κωνσταντίνος και ο Λικίνιος υπέγραψαν το Διάταγμα του Μιλάνου, το οποίο παραχώρησε θρησκευτική ελευθερία σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των χριστιανών.
Έτσι, οι χριστιανοί μπορούσαν να ασκούν ελεύθερα την πίστη τους, χωρίς να φοβούνται διώξεις. Η Εκκλησία μπόρεσε να εξαπλωθεί πιο γρήγορα και να χτίζει ναούς χωρίς τον κίνδυνο να καταστραφούν από το κράτος.
Η Σύνοδος της Νίκαιας και η Αληθινή Πίστη
Ένα άλλο σημείο που προκαλεί σύγχυση είναι η Σύνοδος της Νίκαιας, που πραγματοποιήθηκε το 325 και συγκλήθηκε από τον Κωνσταντίνο. Μερικοί υποστηρίζουν ότι σε εκείνη τη σύνοδο δημιουργήθηκε η Καθολική Εκκλησία ή ότι τότε επινοήθηκε η διδασκαλία της. Αυτό δεν είναι αλήθεια.
Η Σύνοδος της Νίκαιας συγκλήθηκε για να πολεμήσει την αίρεση του Αρείου, η οποία αρνούνταν τη θεότητα του Χριστού. Οι συγκεντρωμένοι επίσκοποι επαναβεβαίωσαν όσα πιστεύονταν ήδη από την εποχή των αποστόλων: ότι ο Ιησούς είναι αληθινός Θεός και της ίδιας ουσίας με τον Πατέρα. Το Σύμβολο της Πίστεως της Νίκαιας, που ομολογούμε μέχρι και σήμερα στη Θεία Λειτουργία, προέρχεται από αυτόν τον ορισμό.
Επομένως, αυτή η Σύνοδος δεν «δημιούργησε» την Εκκλησία ούτε επινόησε νέες δοξασίες, αλλά απλώς διευκρίνισε και επιβεβαίωσε ό,τι ήδη διδασκόταν από την αποστολική εποχή.
Η Καθολική Εκκλησία είναι Αποστολική
Η Καθολική Εκκλησία διαθέτει μια αδιάκοπη αποστολική διαδοχή από την εποχή του Χριστού. Ο Πάπας, επίσκοπος της Ρώμης, είναι ο άμεσος διάδοχος του Αγίου Πέτρου, στον οποίο ο Ιησούς εμπιστεύθηκε την ηγεσία της Εκκλησίας (Κατά Ιωάννην 21,15-17). Αυτή η συνέχεια αποδεικνύει ότι η Εκκλησία δεν ξεκίνησε με τον Κωνσταντίνο, αλλά με τον Χριστό.
Οι πρώτοι χριστιανοί ήδη ζούσαν την καθολική πίστη, τελώντας την Ευχαριστία, βαπτίζοντας, χειροτονώντας ιερείς και φυλάσσοντας την Αποστολική Παράδοση.
